Kurchatov - Tiểu sử
Igor Vasilyevich Kurchatov (1903 - 1960) nhà vật lý người Nga, người tổ chức và đứng đầu về lĩnh vực khoa học và công nghệ hạt nhân của Xô viết, ông cũng là hội viên viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô. Ông được 3 lần trao tặng danh hiệu "Anh hùng lao động XHCN" (1949,1951,1954). Ngoài ra người ta còn nhớ đến ông với danh hiệu rất nổi tiếng: "cha đẻ của bom nguyên tử Xô viết".
Tiểu sử
Ông sinh tại thị trấn Sim ( vùng Chelyabinsk, Nga) nhưng đến năm 1912 gia đình ông chuyển đến Crimea. Năm 1920 ông theo học ngành vật lý và toán tại đại học Tavrida. Năm 1925 ông chuyển đến Leningrad và được nhận vào làm việc ở phòng thí nghiệm vật lý thuộc học viện Vật lý - Kỹ thuật được dẫn dắt bởi nhà vật lý nổi tiếng Abram Ioffe.
Igor Kurchatov bắt đầu sự nghiệp khoa học bằng việc nghiên cứu những đặc thù của chất điện môi và là 1 trong những nhà khoa học Xô viết đầu tiên nghiên cứu về vật lý nguyên tử.
Cha đẻ của bom nguyên tử Xô viết
Với sự bùng nổ thế chiến II, công việc nghiên cứu của ông bị gián đoạn, Kurchatov cùng một nhóm người đã tạo ra thiết bị giúp bảo vệ tàu chiến khỏi thủy lôi. Năm 1943 dưới sự tiến cử của Ioffe, ông được chỉ định làm giám đốc chương trình vũ khí hạt nhân Xô viết, nhưng dự án này vẫn không được ưu tiên cho đến năm 1945, sau khi Mỹ tuyên bố họ có bom hạt nhân với sức công phá rất lớn và đặc biệt là sự phá hủy của nó ở Hiroshima và Nagasaki buộc Stalin phải hành động. Để cân bằng quyền lực, Stalin ra lệnh cho Kurchatov nghiên cứu bom nguyên tử và tạo ra nó sớm nhất có thể.
(quả bom nguyên tử đầu tiên của Xô Viết RDS-1, sức công phá 22 Kiloton, dài 3.7m, đường kính 1.5m, nặng 4.6 tấn)
## Ngoài lề: đơn vị đương lượng nổ - sức công phá - công suất bom
Quả bom nguyên tử thả xuống Hiroshima ngày 06/08/1945 có đương lượng nổ 13 kiloton
29/8/1949 ông và nhóm của mình cho nổ thử nghiệm bom Plutoni "First Lightning" hay "RDS-1" ở Semipalatinsk (nay thuộc Kazakhstan). Trong suốt chương trình bom hạt nhân, Kurchatov thề rằng mình sẽ không cắt râu đến khi hoàn thành chương trình nên ông có một bộ râu rất lớn (thường được tỉa một cách lập dị). Phong cách để râu lập dị này sau đó theo ông đến suốt cuộc đời nên ông còn có biệt danh "The Beard".
Năm 1951 "RDS-2" được thử nghiệm thành công và được chứng minh rằng so với thiết bị tương ứng của Mỹ thì nó nhẹ hơn 2 lần và mạnh gấp 2 lần.
(mẫu bom nguyên tử RDS-2, khối lượng 3100 Kg, sức công phá 38 Kiloton)
(thử bom hạt nhân RDS-2)
Ngoài ra năm 1948 Kurchatov còn giám sát chương trình phát triển bom hydro (bom nhiệt hạch), loại bom được cho rằng có sức công phá 20 lần so với một quả bom hạt nhân. Quả bom hydro đầu tiên RDS-6S của Xô viết (cũng là đầu tiên của thế giới) được thử nghiệm vào tháng 8/1953 với sức công phá lên đến 400 Kiloton.
Từ 1954-1961 nhóm của Igor Kurchatov tiếp tục phát triển một quả bom hydro tên "Tsar Bomba" (hiệu AN602). Quả bom được thử nghiệm 30/10/1961 tại quần đảo Novaya Zemlya và đến nay nó là vụ nổ lớn nhất trong lịch sử loài người.
(vụ nổ bom hạt nhân lớn nhất thế giới 1961)
Giã từ vũ khí
Sau khi các dự án bom hạt nhân thành công, Kurchatov nhận thấy bom hạt nhân thật khủng khiếp và cần phải bị giải trừ. Ông dành hầu hết thời gian sau đó để nghiên cứu việc sử dụng năng lượng hạt nhân với mục đích hòa bình. Năm 1954 nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trên thế giới bắt đầu hoạt động ở thành phố Obninsk, vùng Kaluga, Nga dưới sự dẫn dắt của ông.
(Nhóm sinh viên VN thăm quan Nhà máy điện hạt nhân Obninsk [1954-2002])
Năm 1960 Kurchatov mất do chứng máu đông trong não tại thủ đô Moscow. Cho đến nay, những ai học tập và nghiên cứu lĩnh vực hạt nhân đều biết đến ông - một tượng đài bất tử.
Nhiều thành phố, trường đại học, đường phố, tượng đài...mang tên ông vì những cống hiến mà ông đã để lại.
